Alloh
taolo aytadi:
"Bandalarim sizdan (Ey Muhammad) Men haqimda so‘rasalar, Men ularga
yaqinman, Menga duo qilgan paytlarida duogo‘ylarning duolarini ijobat
qilaman. Bas, haq yo‘lga yurishlari uchun (ular ham) Mening (da’vatimga)
ijobat qilsinlar va Menga iymon keltirsinlar" (Baqara surasi,
186-oyat).
Alloh taolo bundan oldingi oyatlarda insonlarga ro‘za tutishni buyurdi.
So‘ngra ushbu oyatlar bilan ularni shukr va duoda bo‘lishga targ‘ib
etib, ularning duolarini ijobat qilishni va’da berdi.
Anas ibn Molik (r.a.)
Payg‘ambarimizdan (sollallohu alayhi vasallam) rivoyat qilib, bunday
deganlar: "Har bir duo va osmon o‘rtasida parda bor. Toki Rasulullohga
(sollallohu alayhi vasallam) salovot aytilmagungacha, duo qabul bo‘lmas.
Agar salovot yo‘llansa, u parda kuyib, duo osmonga chiqadi. Agar
salovot aytilmasa, duo qaytib tushadi".
Hikoya qilinishicha, solihlardan biri namozda
o‘tirar ekan, salovot o‘qishni esdan chiqarib, salom berib yubordi. Shu
kuni tushida Rasulullohni (sollallohu alayhi vasallam) ko‘rdi. U zot:
"Menga salovot aytishni esdan chiqarding", dedilar. Shunda u kishi: "Yo
Rasululloh! Men Allohning ibodati va madhi ila mashg‘ul bo‘lib, sizga
salovot aytishni esdan chiqaribman", deb aytdi. Rasululloh (sollallohu
alayhi vasallam) unga qarata: "Ayo, sen mening: "Amallar va duolar to
menga salovot aytilmagungacha to‘xtab turguvchidir", degan gapimni
eshitmaganmisan?! Zero, banda Qiyomat kuni butun dunyo ahlining ezgu
amallari mislicha amal bilan kelsa, toki unda menga yo‘llangan salovot
bo‘lmas ekan, uning biror yaxshiligi ham qabul qilinmaydi. Balki
o‘ziga
qaytariladi", dedilar ("Zubdah").
Muso (sollallohu alayhi vasallam) Rabbiga munojot
qilib: "Ey Rabbim! Biror bandangni meni ikrom qilganingchalik ikrom
qilganmisan? Axir, Sen menga o‘z kalomingni eshittirding", dedilar.
Shunda Alloh: "Ey Muso! Men sen bilan gaplashgan vaqtimda o‘rtamizda
yetmish ming parda bor edi. Lekin oxir zamon bo‘lganda Mening shunday
bandalarim bo‘lgayki, Men ularni ramazon oyi bilan ikrom qilaman, ularga
Men bu muborak oyda judayam yaqin bo‘laman. Ummati Muhammad ro‘za
tutib, labi oqarib, ranggi sarg‘ayib iftorlikka o‘tirgan soniyalarda Men
shu pardalarni ko‘taraman. Ey Muso! Ramazon oyida qorni och qolib,
jigari kuyganlarga jannat bo‘lsin. Men ularni jamolimni ko‘rishdek ulkan
baxtga musharraf qilgayman".
Shuning uchun ham oqillar bu oyning hurmatini
bilishlari va qalbni musulmonlarga nisbatan gina va adovatlardan
saqlashlari lozim bo‘ladi. Shuningdek, xavfu rajo orasida ro‘zamiz qabul
bo‘ldimi yoki yo‘qmi, degan qo‘rquv turishlari kerak. Zero, Alloh
taolo: "Albatta, Alloh muttaqiylardan qabul qiladi", deb marhamat
qilgan.
Xabarda kelishicha, ro‘zadorlar qabrlaridan chiqib, tutan ro‘zalarini
taniydilar. So‘ng har xil tuhfalar berilgay, dasturxonlarga taklif
qilingaylar, shunda ularga: "Sizlar insonlar to‘q bo‘lib, suvga qonib
yurgan vaqtda och va chanqoq edilaringiz. Mana endi maza qilib
yeb-ichinglar, boshqalar esa hisob-kitobdadir" ("Tanbehul g‘ofiliyn").
Oyisha onamiz (roziyallohu
anho) aytdilar: "Kim ixlos bilan e’tikof o‘tirsa, oldingi gunohlari
kechiriladi".
Yana Oyisha onamiz aytganlarki: "Rasululloh (sollallohu alayhi
vasallam) ramazonning oxirgi o‘n kunida e’tikof o‘tirardilar. Vafot
etgan yillari ham bu odatlariga rioya qildilar" (Imom Buxoriy va Imom
Muslim rivoyatlari). Shuning uchun u zotning vafotlaridan keyin
muhtarama zavjalari ham o‘z uylarida e’tikof o‘tirishdi. Fuqaholar
ayollarning uylarida e’tikof o‘tirishlari mustahabdir, deganlar ("Sharhu
mashorihul anvor").